AEPS म्हणजे काय?
आधार कार्ड हे भारतीय नागरिकांसाठी एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण ओळखपत्र बनले आहे. या ओळखपत्रामुळे अनेक सरकारी योजना आणि सुविधांचा लाभ घेता येतो, परंतु आधार कार्डचा उपयोग केवळ ओळख प्रमाणपत्र म्हणूनच नाही, तर वित्तीय व्यवहारासाठीही मोठ्या प्रमाणावर होऊ लागला आहे. आपण आपल्या आधार कार्डाद्वारे पैसे काढू शकता, पैसे ट्रान्सफर करू शकता, आणि इतर बँकिंग सेवा देखील वापरू शकता.
AePS म्हणजे काय?
AePS (Aadhaar Enabled Payment System) ही एक डिजिटल सिस्टिम आहे जी भारतीय रिझर्व बँकेने तयार केली आहे. नागरिक आधार कार्डाद्वारे विविध वित्तीय सेवा घेऊ शकतात. आधार कार्डवर आधारित पेमेंट सिस्टम कधीही, कुठेही, आणि कोणत्याही बँकेतून पैसे काढणे, खात्यात पैसे जमा करणे आणि इतर विविध वित्तीय व्यवहार करण्याची सुविधा प्रदान करते.
AePS वापरण्यासाठी केवळ एक गोष्ट आवश्यक आहे - आपला आधार कार्ड नंबर. याशिवाय, आपली बायोमेट्रिक माहिती (फिंगरप्रिंट) देखील आवश्यक असते, जी सेन्सिटिव्ह आणि सुरक्षित असते. या तंत्रज्ञानामुळे, बँक खात्याचा वापर करणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीसाठी एक सोपा, सुरक्षित आणि जलद पेमेंट पर्याय उपलब्ध झाला आहे.
आधार कार्ड वापरून पैसे कसे काढायचे?
१. AePS सेवा वापरण्यासाठी आपल्याकडे आधार कार्ड असणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
आधार कार्डाला त्या बँकेशी लिंक केलेले असावे. एकदा आधार कार्ड आणि बँक खाते कनेक्ट झाल्यावर, आपल्याला AePS सेवा वापरण्याचा अधिकार मिळतो.
२. पैसे काढण्यासाठी, जवळच्या एटीएम, व्यापारी पोर्टल किंवा बँक शाखेत जाऊन आपला आधार कार्ड नंबर आणि संबंधित बायोमेट्रिक (फिंगरप्रिंट) माहिती देणे आवश्यक आहे.
३. आपला आधार नंबर, फिंगरप्रिंट स्कॅन केल्यानंतर, बँक सिस्टम त्याची तपासणी करतो. यामध्ये, बँक खात्याची माहिती आणि आधारकार्डची तपासणी केली जाते.
४. एकदा सर्व तपासण्या पूर्ण झाल्यावर, आपल्याला पैसे काढण्याची अनुमती मिळते. आता आपण इच्छित रक्कम काढू शकता.
५. ट्रांझॅक्शन पूर्ण झाल्यानंतर, एक SMS किंवा ईमेल प्राप्त होईल ज्यात ट्रांझॅक्शनची सर्व माहिती दिली जाईल.
AePS चा वापर सुरक्षित आहे का?
AePS एक अत्यंत सुरक्षित आणि विश्वसनीय आहे. आपला बायोमेट्रिक डेटा (फिंगरप्रिंट) वापरला जातो, ज्यामुळे कोणत्याही अनधिकृत व्यक्तीस पैसे काढणे किंवा व्यवहार करणे शक्य होत नाही. आधार कार्ड नंबर आणि बायोमेट्रिक डेटा हे आपल्या खात्याशी लिंक केलेले असते, ज्यामुळे केवळ आपल्यालाच प्रवेश मिळतो. यामुळे, पैसे काढताना किंवा इतर वित्तीय सेवा वापरताना खूप कमी धोका असतो.
AePS ची फायदे :-
१. AePS सर्व प्रकारच्या वित्तीय सेवांचा एकात्मिक (integrated) रूप आहे. यामुळे, कोणत्याही प्रकारचे पेमेंट आणि ट्रान्सफर जलद आणि सोप्या पद्धतीने होऊ शकतात.
२. बायोमेट्रिक तपासणीमुळे, या सेवा अत्यंत सुरक्षित आहे. यामुळे अनधिकृत व्यक्तींना पैसा काढणे किंवा खाते बदलणे शक्य होत नाही.
३. कोणत्याही एटीएम किंवा बँक शाखेतून आधार कार्ड वापरून पैसे काढता येतात. यासाठी आपल्याला बँकेच्या कार्यालयात जाऊन खूप वेळ घालवण्याची आवश्यकता नाही.
४. AePS कोणत्याही बँकेच्या ग्राहकांसाठी उपलब्ध आहे, त्यासाठी बँकेचे विशिष्ट एटीएम कार्ड किंवा पासवर्ड आवश्यक नाही.
५. ग्रामीण भागातील व्यक्तींनाही लाभ मिळवता येतो. जेथे बँकिंग सेवांसाठी बॅंक शाखा किंवा एटीएम उपलब्ध नाहीत, तिथेही आधार कार्ड व आधार सक्षम पेमेंट प्रणालीचा वापर केला जाऊ शकतो.
AePS चे उपयोग :-
• आधार कार्डाचा वापर करून आपल्या खात्यातून पैसे काढता येतात.
• आधार कार्ड वापरून पैसे जमा करण्याची सेवा देखील उपलब्ध आहे.
• आपल्याला विविध बिले, इतर खर्च भरायला देखील आधार कार्डाचा वापर केला जाऊ शकतो.
• आपले मित्र किंवा कुटुंबातील सदस्यांना पैसे ट्रान्सफर करणे अत्यंत सोपे आहे.