DigiLocker म्हणजे काय?
DigiLocker ही भारत सरकारची एक डिजिटल डॉक्युमेंट स्टोरेज सेवा आहे, जी Ministry of Electronics & IT (MeitY) च्या अंतर्गत Digital India Mission चा भाग आहे. यामध्ये नागरिकांना त्यांची महत्त्वाची कागदपत्रे सुरक्षितपणे ऑनलाईन जतन करण्याची सुविधा मिळते. ही सेवा वापरून तुम्ही तुमचे ड्रायव्हिंग लायसन्स, आधार कार्ड, मार्कशीट, वाहनाचा RC (Registration Certificate) इत्यादी कागदपत्रे ऑथेंटिक डिजिटल स्वरूपात पाहू शकता, डाउनलोड करू शकता आणि शेअरही करू शकता.
DigiLocker ही सुविधा वापरून आपण आपल्या महत्त्वाच्या कागदपत्रांना सुरक्षित ठेवू शकतो आणि गरजेच्या वेळी काही सेकंदात प्राप्त करू शकतो. सरकारी आणि खाजगी दोन्ही क्षेत्रात याची मान्यता असल्यामुळे, हे तुमचं डिजिटल आयडेंटिटी पोर्टल म्हणून काम करतं.
जर तुम्ही अजूनही DigiLocker वापरलेलं नसेल, तर आजच वापरायला सुरुवात करा. यामुळे वेळ, पैसे आणि कागदांची बचत होईल आणि तुमचं डिजिटल जीवन अधिक सुलभ बनेल.
🔹 DigiLocker चे फायदे (Benefits of DigiLocker)
✅ सरकारने मान्य केलेल्या डिजिटल दस्तऐवजांना मूळ कागदपत्राइतकेच महत्त्व आहे. त्यामुळे कागदपत्रे बरोबर बाळगण्याची गरज नाही.
✅ मोबाईल, लॅपटॉप किंवा टॅबलेटवरून DigiLocker सहज वापरता येतो.
✅ OTP आधारित लॉगिन, आधार आधारित प्रमाणीकरण आणि SSL सर्टिफिकेटद्वारे सुरक्षितता सुनिश्चित केली जाते.
✅ कुठल्याही सरकारी किंवा खाजगी संस्थेला डॉक्युमेंट थेट DigiLocker वरून शेअर करता येतात.
✅कागदावरील कागदपत्रांची गरज कमी होते, त्यामुळे पर्यावरण संरक्षणाला हातभार लागतो.
🔹 DigiLocker वापरण्यासाठी काय आवश्यक आहे?
• आधार कार्ड (Aadhaar Number)
• मोबाईल नंबर (जो आधारशी लिंक आहे)
• इंटरनेट कनेक्शन
🔹 DigiLocker वर खाते कसे तयार करावे?
१. 🔗 https://www.digilocker.gov.in या वेबसाइटवर जा किंवा DigiLocker मोबाईल अॅप डाउनलोड करा.
२. “Sign Up” वर क्लिक करा.
३. तुमचा मोबाईल नंबर टाका, OTP द्वारा व्हेरिफाय करा.
४. नंतर आधार क्रमांक टाका आणि UIDAI द्वारे OTP प्रमाणीकरण करा.
५. यानंतर तुमचे DigiLocker खाते तयार होईल.
🔹 DigiLocker वर ड्रायव्हिंग लायसन्स कसे मिळवायचे?
१. लॉगिन केल्यानंतर “Issued Documents” या पर्यायावर क्लिक करा.
२. त्यानंतर “Ministry of Road Transport and Highways (MoRTH)” निवडा.
३. “Driving Licence” हा पर्याय निवडा.
४. तुमचा ड्रायव्हिंग लायसन्स क्रमांक आणि इतर तपशील भरा.
५. मिळालेलं लायसन्स तुमच्या DigiLocker खात्यात ऑटोमॅटिकली सेव्ह होईल.
🔹 DigiLocker वर आधार कार्ड कसे मिळवायचे?
१. लॉगिन केल्यानंतर “Issued Documents” मध्ये जा.
२. “Unique Identification Authority of India (UIDAI)” निवडा.
३. आधार क्रमांक टाका आणि OTP द्वारे प्रमाणीकरण करा.
४. तुमचे ऑफिशियल आधार कार्ड PDF स्वरूपात दिसेल.
🔹 DigiLocker वर मार्कशीट कशी मिळवायची?
DigiLocker मध्ये विविध बोर्डांशी (जसे की CBSE, Maharashtra Board, etc.) संलग्न असलेल्या मार्कशीट्स उपलब्ध आहेत.
१. लॉगिन करा आणि “Issued Documents” मध्ये जा.
२. संबंधित बोर्ड निवडा – उदा. “Maharashtra State Board of Secondary and Higher Secondary Education”.
३. वर्ष, परीक्षा प्रकार, सीट नंबर इ. माहिती भरा.
४. तुमची मार्कशीट डाउनलोड किंवा पाहता येते.
🔹 इतर कोणती कागदपत्रे मिळवता येतात?
DigiLocker वर खालीलप्रमाणे अनेक महत्त्वाची कागदपत्रे मिळू शकतात -
• पॅन कार्ड (PAN Card)
• वाहन नोंदणी प्रमाणपत्र (RC)
• इन्शुरन्स पॉलिसी
• पेंशन सर्टिफिकेट
• यूनिव्हर्सिटी डिग्री सर्टिफिकेट
• कोविड-19 लसीकरण प्रमाणपत्र (Vaccination Certificate)
• इलेक्शन कार्ड (Voter ID)
🔹 DigiLocker अॅप वापरण्याचे फायदे
📱 मोबाईल अॅप द्वारे सहज वापरता येते.
🔒 बायोमेट्रिक किंवा पासकोड लॉगिन.
📤 कागदपत्रे सहज शेअर करता येतात.
🌐 कोणत्याही वेळी कुठेही प्रवेश.
🔹 कायदा मान्यता आणि वैधता
भारतीय IT Act 2000 अंतर्गत DigiLocker वर असलेली कागदपत्रे ही मूळ (Original) कागदपत्रांइतकीच कायदेशीर मान्यता प्राप्त आहेत. त्यामुळे प्रवासात किंवा इतर सरकारी कामकाजात मूळ प्रत नेण्याची गरज नाही.
